Kocaeli 17 Ağustos 1999 depreminin yıkıcı etkilerini en çok hisseden şehir oldu.
Aradan 26 yıl geçti ama dünyanın öteki ucunda küçük çaplı bir sarsıntı olduğunda bile içimiz cız ediyor.
Çünkü yaşadığımız travmaları, aklımızdan bir türlü silemiyoruz.
26 yıl önce anladık ki deprem bu ülkenin, bu kentin bir gerçeği.
Her an meydana gelebilir. O zaman ne yapmak gerekiyor? Onunla yaşamayı öğrenmek…
Bunun yolu da bilimin yol göstericiliğinden geçiyor.
Özellikle de sağlam binalar yapma noktasında bilimden vazgeçmemeliyiz.
***
Büyükşehir Belediye Başkanı Tahir Büyükakın uzunca bir süredir Kocaeli’yi depreme karşı sağlam bir kent haline nasıl getirebileceğinin düşüncesini taşıyor.
1.5 yıl önceki seçim beyannamesinde de bu noktaya büyük önem verdiğini göstermişti.
Kentsel dönüşümü, yeni dönemin odak noktası yapacağını anlatmıştı. Anlatmaya devam ediyor.
Bu noktada bir süredir yapılan çalışmalar adeta ete kemiğe büründü.
Başkan Büyükakın, kentteki büyük dönüşüm çalışmasını kamuoyuna duyurmak için de dün bir basın toplantısı düzenledi.
***
Katılım çok yüksekti. Kendisi de uzun süre sonra ilk kez basın mensuplarının karşısına çıktığı için muhtemelen çok sayıda birikmiş soru, konu vardı.
Ancak Tahir Büyükakın bence usta bir manevrayla bunun önüne geçti.
Doğru yaptı çünkü mevzu, kentsel dönüşümdü.
Metro, çöp tesisi veya dip çamuruna iş kaymamalıydı. Hele hele son dönemdeki siyasi kavgalara hiç kaymamalıydı…
O yüzden Başkan Büyükakın’ın “Sadece kentsel dönüşümle ilgili sorular sorun” demesi, yerinde bir hareketti.
***
Gelelim, basın toplantısının konusu olan kentsel dönüşüm konusuna…
Büyükşehir, kent genelindeki, 2007 yılı öncesinde inşa edilmiş 200 bin yapı incelemiş.
Bunun sonucunda da 7 ilçedeki 14 noktada, acilen dönüştürülmesi gereken 5.000 bağımsız birim belirlemiş.
Çevre-Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı kapısı aşındırılmış. Söz konusu dönüşüm için kampanya başlatılmasına ön ayak olmuş.
Vatandaşlar, 2 milyon 500 bin TL’ye kadar finans desteği alabilecek. Bunu da 0.69 faiz ve 180 ay süre ile ödeyebilecekler.
***
Herhangi bir sorun yaşanmadığı takdirde ilk kazma 2026 yılı sonunda vurulacak. Her bir projenin ortalama inşaat süreci 450 gün olarak hesaplanmış.
Bu hesapla, yeni konutlardaki yaşamların 2028 yılının ilk ayında başlaması ön görülüyor.
Büyük dönüşüm kapsamında İzmit’te 1.672, Çayırova’da 286, Derince’de 782, Körfez’de 425, Darıca’da 757, Gölcük’te 658, Karamürsel’de de 1.152 bağımsız birim dönüştürülecek.
Projenin toplam maliyeti 24 milyar lirayı, inşaatlar tamamlandıktan sonraki katma değeri ise 44 milyar lirayı bulacak.
***
Kentsel dönüşümle ilgili teknik ve mali veriler böyle.
Sizi çok fazla rakamlara boğduğumun farkındayım. Ancak konunun önemini anlatmak için bunlar gerekli.
Gelelim işin toplumsal boyutuna.
Bir kere bu dönüşüm, tamamen vatandaş rızası ile yapılıyor. İtiraz eden veya istemeyen varsa, yapılmıyor. Rızada da yüzde 95’li gibi bir rakama ulaşılması, oldukça önemli. Yani vatandaş, bu dönüşüme razı.
Özellikle Kocaeli Büyükşehir Belediyesi’nin bu projenin arkasında olduğunu görmesi, vatandaşı oldukça rahatlatmışa benziyor.
Muhtemelen, bu çalışmalar önümüzdeki süreçte başka kentsel dönüşüm projelerinin önünü de açacaktır.
Öte yandan çarpık kentleşmenin önüne geçilecek olması, “Depremde binam yıkılır mı?” korkusunun aşılacak olması da önemli.
***
Bir parantez de Başkan Tahir Büyükakın’a açmak gerekiyor.
Kentsel dönüşüme verdiği önem, hepimizin malumu.
Ancak dünkü toplantıda gördüm ki, Başkan Büyükakın için bu konu bir hayat-memat meselesine dönmüş durumda.
Yani sadece elini taşın altına koymakla kalmamış… Tüm gövdesini koymuş.
Bu yönüyle de büyük bir alkışı hak ediyor.