Volatilite, bir finansal varlığın fiyatının belirli bir zaman diliminde ne kadar dalgalandığını gösteren bir ölçüttür. Başka bir deyişle, fiyat ne kadar çok ve sert hareket ediyorsa volatilite o kadar yüksek olur. Yatırımcılar için piyasa riskini anlamak açısından kritik bir gösterge olan volatilite, özellikle son dönemde artan fiyat dalgalanmalarıyla yeniden gündemde.
Volatilite, bir varlığın fiyatında görülen değişim seviyesini ifade eder. Örneğin, bir hisse senedinin fiyatı bir gün içinde çok fazla dalgalanıyorsa, bu hisse senedinin volatilitesi yüksektir. Aynı şekilde, daha stabil fiyat hareketlerine sahip bir varlık daha düşük volatiliteye sahip olacaktır. Yatırımcılar için volatilite, sadece bir risk göstergesi değil, aynı zamanda kazanç potansiyeli anlamına da gelir. Yüksek volatilite, ani fiyat değişimleriyle zarar riskini artırabilirken, aynı zamanda kısa vadeli kazanç fırsatları da yaratabilir. Düşük volatilite ise daha stabil ve öngörülebilir bir piyasa sunar.
Volatilitenin Hesaplanması:
Volatilitenin hesaplanması genellikle geçmiş fiyat verilerine dayalı olarak yapılır. En yaygın yöntemler şu adımları içerir:
1-) Belirli bir dönem (örneğin 30 ya da 90 gün) seçilir.
2-) Her günün getiri oranı logaritmik olarak hesaplanır.
3-) Bu getirilerin standart sapması bulunur.
4-) Elde edilen değer yıllıklaştırılır.
5-) Standart bir hesaplama yöntemi, günlük getirilerin standart sapmasının 252 işlem günü baz alınarak yıllık volatiliteye dönüştürülmesini içerir.
Implied (Örtük) Volatilite:
Volatilitenin bir diğer türü ise örtük volatilitedir. Bu, özellikle opsiyon piyasalarından elde edilen fiyat beklentilerine dayalı olarak gelecekteki fiyat hareketlerine dair bir öngörü sunar. Örtük volatilite, özellikle türev ürünlerin fiyatlamasında önemli bir araçtır. ABD'de en bilinen örtük volatilite göstergelerinden biri VIX endeksidir.
Volatilite, finansal piyasalarda riskin hem ölçülmesi hem de strateji belirlenmesinde kritik bir faktördür. Yatırımcılar, özellikle yüksek volatilite dönemlerinde daha dikkatli hareket etmeli ve piyasa hareketlerini dikkatle izlemelidir.