Dünyanın en soğuk yeri neresi? Guinness Dünya Rekorları’na göre bu unvan, Antarktika’da yer alan Vostok Araştırma İstasyonuna ait. Burada sıcaklık rekoru -89,2°C ile kırıldı ve bu donmuş coğrafyada yalnızca yaklaşık 30 kişi yaşıyor. Bilimsel çalışmaların yürütüldüğü Vostok, aynı zamanda Dünya’nın manyetik alan değişimlerinin incelendiği en önemli merkezlerden biri.
Antarktika’nın Kalbinde Donmuş Bir Dünya
Antarktika kıtasında, Rusya tarafından işletilen Vostok İstasyonu, 1957 yılında Sovyetler Birliği döneminde kuruldu. Yaklaşık 3.500 metre yükseklikte bulunan bu araştırma merkezi, atmosferin kutup bölgelerinde daha ince olması nedeniyle 4.200 metre yükseklikteymiş gibi hissettiriyor.
Dünyanın en soğuk yerinde sıcaklık, yıl boyunca insan yaşamına neredeyse imkân tanımayan seviyelerde seyrediyor. Yaz aylarında ortalama -44°C, kış aylarında ise -66°C’ye kadar düşüyor.
Soğukla Yarışan Bilim Üssü
Vostok, yalnızca soğuk rekorlarıyla değil, bilimsel önemiyle de dikkat çekiyor. İstasyonda:
Jeofizik, klimatoloji, tıp araştırmaları ve aktinometri gibi birçok alanda çalışmalar yürütülüyor.
Ayrıca, Dünya’nın manyetosferindeki değişiklikler burada gözlemleniyor.
1957’de yapılan sondaj çalışmaları sırasında bilim insanları, buz tabakasının 4 kilometre altında yer alan Vostok Gölünü keşfetti. Bu gölde, dünyanın geri kalanından izole biçimde yaşayan mikroorganizmalar bulundu.
Dünyanın En Soğuk ve En Güneşli Yeri
Vostok, ironik bir biçimde, aynı zamanda dünyanın en güneşli noktalarından biri olarak da bilinir. Aralık ayında günler neredeyse 22 saat boyunca güneş alır.
Yıllık ortalama sıcaklıklar ise sürekli negatif değerlere sahiptir. 21 Temmuz 1983 tarihinde ölçülen -89,2°C, insanlık tarihinde kaydedilen en düşük sıcaklıktır.
Vostok’ta Yaşam: Donmuş Bir Mücadele
Bu ekstrem koşullar altında yaşamak kolay değildir. Havadaki oksijen azlığı, düşük nem, şiddetli rüzgârlar ve yaklaşık 120 gün süren kutup gecesi, ortamı daha da zorlu hale getirir.
Yeni gelen araştırmacıların vücutlarının bu koşullara alışması bir haftadan iki aya kadar sürebilir. Baş ağrısı, burun kanaması ve yüksek tansiyon sık görülen şikâyetlerdendir.
Buna rağmen, yaz aylarında burada yaklaşık 30 kişi, kışın ise 15 civarında araştırmacı yaşamını sürdürüyor.
Vostok İstasyonu’nun Önemi
Vostok, sadece Antarktika’nın değil, tüm dünyanın iklimsel yapısının anlaşılması açısından büyük bir öneme sahiptir.
Burada yapılan çalışmalar, iklim değişikliği, buz tabakalarının hareketi, ve gezegenimizin manyetik alanındaki değişiklikler hakkında bilim insanlarına eşsiz veriler sağlamaktadır.
